Wirtualne biuro odmowa nadania NIP-u przez Urząd Skarbowy

Usługa wirtualnego biura jest stosunkowo powszechna wśród przedsiębiorców, zwłaszcza tych początkujących. Swojego czasu zrobiło się dość głośno o legalności tego typu rozwiązania, aczkolwiek w 2014 roku wszystko stało się jasne. Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, ze usługa ta jest całkowicie legalna, a co za tym idzie Urzędy Skarbowe nie mogą odmówić nadania NIP-u osobie, która z niej korzysta. Jak to wygląda teraz?

W latach 2011-2013 naczelnicy urzędów skarbowych wydali 371 decyzji o odmowie nadania Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP) podmiotom, które zadeklarowały adres siedziby bądź miejsce prowadzenia działalności w tzn. wirtualnym biurze. Ustawa z dnia 13 października 1995 roku o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (w skrócie ustawa o NIP) wyraźnie wskazuje, kiedy i z jakiego powodu naczelnik urzędu skarbowego, w przedmiocie nadania NIP może wydać decyzję odmowną. Istnieją wyłącznie cztery takie przypadki:

  1. Nie można potwierdzić tożsamości bądź istnienia podmiotu;
  2. Zgłoszenie identyfikacyjne nie spełnia ustawowych wymogów;
  3. Podmiot posiada już NIP;
  4. Podmiot występujący o nadanie NIP jest podatnikiem, osobą fizyczną objętą rejestrem PESEL, nieprowadzącą działalności gospodarczej, niezarejestrowaną, jako podatnik podatku od towarów i usług.

Wydanie decyzji odmownej w tym przedmiocie w kwestii NIP nie jest zatem w żadnym aspekcie zgodne z prawem. Oczywiście organ podatkowy może, a nawet powinien zweryfikować, czy adres siedziby podany w deklaracji jest prawidłowy, czy istnieje, czy jest zgodny z rejestrem etc.

Przepisami wiążącymi w tej sprawie są Rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 roku, ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, w którym czytamy, iż: „miejscem siedziby działalności gospodarczej podatnika jest każde miejsce, w którym wykonywane są funkcje naczelnego zarządu przedsiębiorstwa”. W Kodeksie cywilnym definicja jest nieco krótsza, w artykule 41 przeczytać możemy, że siedzibą osoby prawnej jest miejscowość, w której znajduje się siedziba jej organu zarządzającego.

Mówiąc prościej, każdy przedsiębiorca ma pełne prawo wybrać sobie dowolną siedzibę prowadzenia działalności gospodarczej. To od niego i jego preferencji zależy, czy postawi na wynajęty lokal, własne mieszkanie czy też wirtualne biuro. Swoboda w wyborze tego miejsca ograniczona jest wyłącznie sferą praw i wolności innych jednostek, w tym ich prawami majątkowymi. Urząd Skarbowy nie może zatem odmówić nadania NIP chyba, że istnieją przesłanki jakoby interesy finansowe państwa czy jego obywateli miały być zagrożone np. wirtualne biuro ma na celu oszustwa podatkowe prowadzące do wyłudzeń etc. Przypadki odmowy mogą zatem zdarzać się w przypadku specyficznych dziedzin, jak obrót paliwami płynnymi, granulatem złota, roboty budowlane czy obrót sprzętem elektronicznym.